Wbrew pozorom, olejek lemongrasowy należy do jednych z najpopularniejszych olejków stosowanych w warsztacie perfumiarza. Otrzymuje się go z dwóch gatunków palczatki:

- wschodnioindyjski olejek lemongrasowy powstaje z palczatki pogiętej;

- zachodnioindyjski olejek lemongrasowy otrzymuje się z palczatki cytrynowej.

Oba gatunki rosną w klimacie ciepłym. Światowym potentatem w produkcji pierwszego olejku są Indie. Olejek zachodnioindyjski jest zaś otrzymywany na wszystkich kontynentach: od Meksyku po Nową Zelandię.

Główny składnikiem olejku lemongrasowego jest cytral. I to właśnie jego ilość świadczy o jakości olejku (oraz ilość myrcenu, ale w tym wypadku im go mniej tym lepiej). Pod tym względem najbardziej szlachetnym i najcenniejszym olejkiem jest ten wschodnioindyjski. Zawartość cytralu dochodzi w nim do 85%, a mircenu zawiera do 0,5%.

Palczatka jest rośliną sporych rozmiarów. Poszczególne źdźbła dorastają nawet do 2 metrów, ale u dołu są mocno rozgałęzione. Roślina ta pochodzi z Indii, ale w stanie dzikim rośnie na rozległych obszarach Azji. Do produkcji olejku wykorzystuje się jednak wyłącznie rośliny z plantacji. Pierwsze takie hodowle powstały jeszcze przez I Wojną Światową na terenie Indii, będących wówczas częścią Imperium Brytyjskiego. Później palczatka zawojowała uprawy w Brazylii, Gwatemali, na Sri Lance, a nawet na Madagaskarze. Pod koniec lat 70. światowa produkcja sięgnęła rekordowego poziomu 3000 ton. W ramach ciekawostki powiem, że większa część olejku służyła do izolowania czystego cytralu, z którego później syntezowano witaminę A oraz jonon alfa i jonon beta - związki o irysowo-fiołkowym aromacie. Później na rynek weszli Chińczycy, którzy zaoferowali cytral z owoców drzewa Litsea cubeba - znacznie tańszy od lemongrasowego. Kariera olejku z palczatki została przerwana.

Na szczęście w warsztacie perfumiarza olejek lemongrasowy ostał się, gdyż walory zapachowe miał bez porównania lepsze od chińskiego odpowiednika. Dziś produkcja olejku lemograsowego wynosi jednak tylko 200-300 ton rocznie, a sama trawa cytrynowa stała się popularną przyprawą. Jej suszone liście służą jako aromat herbat, napojów i słodyczy, a świeżą często widzimy w sałatkach.

Sam zapach olejku określany jest jako świeży, cytrusowy, intensywny z gorzką, ziołową nutą.

Olejek lemongrasowy jest jednym z najsilniej działających olejków. Wykazuje bardzo silne właściwości bakteriobójcze i grzybobójcze. Uważany jest za jeden z najsilniejszych naturalnych antyseptyków, nieco tylko słabszy od olejku cynamonowego. Dawka śmiertelna dla człowieka wynosi 5 g na kilogram masy ciała (doustnie). Pić w większych ilościach nie polecam, bo po pół litra już raczej nie wstaniemy.